20-Jahr-Jubiläum







Am 23. August 2024 feierte das Bürgerforum Küsnacht sein 20-Jahr-Jubiläum.
Anlässlich des Festaktes liess Renate Egli die Vergangenheit aufleben:
​
MAI 1999 ERSTES INFORMELLES GREMIUM
ALS BÜRGER- UND BÜRGERINNEN-FORUM GEGRÜNDET
Das 20 Jaar BFK- Jubiläum, wo miir hüt fiired, hät e wichtigi Voorgschicht.
Der eerscht Schritt zur Gründung vomene inoffizielle Bürgerforum hämer de guete
Ohren vom Ursi Schmid und irer rasche Reaktion zverdanke.
Wo si amene Vorfrüeligsabig im 99i, am Ochse verbii ggangen isch, isch grad en Beamte
vom Bauamt usechoo. Waarschiinli hät em siis Trünkli d Zunge glööst , jedefalls
hät er zum Ursi Schmid fröidig gsäit: Jetz gits dänn e Satellitestadt für 6000 Iiwoner uf
em Chüsnachter Bèrg.
S Ursi hät das sofort irem Maa, em Fred Schmid prichtet, und er hät siin Fründ, de
Fredi Egli, alarmiert.
Gäge sones Monschterprojekt, won öises Doorf verstedteri und d Natuur verdrängi,
mües mer öppis undernee, sind sich die beede Erz-Chüsnachter sofort äinig gsii.
E stattlichi Gruppe us Mane und Fraue händs scho glii zämepraacht. Im Gaarte vo s
Schmide hät die Opposition Wurzle gschlage.
De Überbouigsplan isch nu mügli gsii wäg der unglaubli groosszügige BZO vo 1994.
Der eerscht Aalauf, das Riseprojäkt z kippe, hat de Hans Gaaker, de doozmaalig
Gschäftsfüerer vom Schwiizerische Häimetschutz, am 29. März 1999 mit ere Initiative
für e nöii BZO mit Understützig vo dere Gruppe verlangt, das isch läider nöd gglunge.
Zum ales grüntli und vo langer Hand chöne durediskutiere händ die beede Mane s
inoffiziell Bürgerinne und Bürgerforum, wie s doozmaal ghäisse hät, im Mai 1999 gründet.
De Fred Schmid als spiritus rector hät en scharfe Bauaawalt engagiert, will sone BZO
e kniffligi Sach isch. De hät uusgrächnet, das d Uusnutzigsziiffere 4,5 x mal hööcher
isch, als daas wo d Gmäind de Stimmbürgere doozmaal präsentiert hät.
Es grosses Glück für s BFK isch dänn gsii, dass de Ruedi Stüdeli als Pionier vo de Ruumplaanig,
langjährige Landesplaaner und sichere juristische Berater wider uf Chüsnacht
zoge und em BFK biiträten isch.
So hät die eerscht kämpferisch Gruppe uusgsee mit Mitglider us verschidne Teil vo
Chüsnacht und mit verschidne Prüef.

GRÜNDUNGSMITGLIEDER
DR. PHIL. FRED W.*SCHMID (PRÄSIDENT) UND URSULA SCHMID (DORF)
DR. MED. PETER BÄNNINGER (DORF). Arzt
WALTER CLAUSS* (GOLDBACH)
KONRAD* und Gret Dubs* (GOLDBACH) er mit 12 Jaare wertvoler polit. Erfaarig als
Gemäindraat.
DR. PHIL. ALFRED* EGLI AKTUAR UND ICH (DORF)
MARCEL GRIEB (FORCH)
LIC. IUR. URS* UND URSULA HOFSTETTER* (FORCH)
DR. IUR. RUDOLF STÜDELI* VIZEPRÄSIDENT (GOLDBACH)
OTTO* UND ESTHER ZUBLER (FORCH)
DR. SC. NAT. LORENZ TSCHUDI ALS GAST (VERTRETER ALLMEND)
(Die Mitglider mit eme * läbed läider ali nüme)
D Ziilsetzig vo dèm BFK hät de Fredi Egli so formuliert, wie me s daa cha läse:
«DAS BÜRGERFORUM SIEHT SEINE AUFGABE DARIN, DIE RECHTE DER
BÜRGER UND BÜRGERINNEN ZU STÄRKEN, BESTEHENDE MISSSTÄNDE
AUFZUDECKEN, DIE TÄTIGKEIT VON BEHÖRDEN UND VERWALTUNG
KRITISCH ZU BEGLEITEN UND SICH WEITERHIN FÜR EIN
WOHNLICHES KÜSNACHT STARK ZU MACHEN.»
Die Gruppe isch mit der Ziit fascht e Familie woorde.
Sitzige häts zimli vil und langi ggèè, im Turnus bim ainte oder andere dihäi.
Nach em Urtäil vom Walter Clauss isch das e gweerigi Gruppe gsi, wo alles uf eme guete
Niveau immer sachlich uusdiskutiert worden isch.
Dänn hät aber de Gmäindraat sälber das 1994er BZO-Problem a d Hand gnaa und im
Früelig 2001 e nöii BZO publiziert.
De Kommentar dezue han i i miim Maa siinere Jaarheft-Dorfchronik gfunde:
In der Erkenntnis, dass diese BZO 2001 wenig dazu angetan war, die in der Bevölkerung
aufgekommene Besorgnis über die drohende Verstädterung des Küsnachter Siedlungsbildes
zu zerstreuen, beschloss das Forum, sie zu bekämpfen. Die Vorbereitung
von Einwänden und Initiativen sowie die Aufklärung der Öffentlichkeit im Hinblick auf
die entscheidende Gemeindeversammlung mittels Presseberichten, einer eigenen
Orientierungsveranstaltung, Flugblättern und einer 70-seitigen, an ausgewählte Empfänger
versandten Broschüre über die mühevolle Geschichte der Küsnachter Planung
verursachten dem BFK einen enormen Arbeits- und Kostenaufwand, der sich aber auszahlen
sollte: Am 10. Dezember 2001 wies die Gemeindeversammlung die Vorlage gesamthaft und mit überwältigender Mehrheit an die Behörde zurück; dies mit der nur allzu berechtigten Begründung mangelnder Transparenz und der vom BFK seit langem mit Nachdruck vertretenen Forderung, die Stimmbürgerschaft sei aktiv an der Überarbeitung zu beteiligen.
Daa drufabe hät de nöi Hochbouvorstand, de Bernhard Büeler, en Ortsplanigskommission
uf d Bäi gstellt, wo s BFK prominänt drin verträte gsii isch.
Grossartig isch dänn der Erfolg a de vier Planigs-Gmäindsversammlige vom Jäner bis Aafang Februar 2004 i der Heslihalle gsii.
De Gmäindraat hät ali Aaträäg zur Revision vo der Bouoornig in Hanglaage, wo die
Ortsplanigskommission vom Bernhard Büeler vo langer Hand vorberäitet hät, übernaa.
Füürig understützt hät en s Bürgerforum, de Verschönerigsveräin, (wo miim Maa
präsidiert hät) und d IG Goldbach. Vehemänti Gägner händ vor ere riisige Wertvernichtig vo private Vermöge gwarnet, aber e klaari Meerhäit hät am Schluss dère Kursänderig zuegstimmt.

Zu dèm vom BFK initiierte, erfolgriiche Kampf han ich chuum vil biiträit, aber öppis
hani iich a de nèèschschte BFK Sitzig aagstoosse. Ich ha gsäit, es Forum seig für mich
äigetli nöd en gschlossne Zirkel, sondern öppis, wo sich en groosse Chräis sett chöne
betäilige und wiiteri Aaligge oder Mäinige z ghööre seigid. Das isch sofort positiv uufgnaa
woorde, und da druus isch am 5. Aprile 2004 s hütig offiziell Bürgerforum entstande,
und zwar bewusst als Veräin, wil me Lüüt us allne politische Richtige hät wele
uufnèè und d Chüsnachter besser hät wele imformiere als e politischi Partei.
Vier Lüüt us der alte, kämpferische Garde händ das nöi BFK gläitet. Mit de Rosemary
Ernst-Itschner, wo miim Maa uurote hät, hät au wider e Frau zu dèm Voorstand
ghöört. Will sii aber bruefstèètig gsii sich, isch si läider nöd lang debii plibe.

5. April 2004 Gründung als offizielles Bürgerforum in Vereinsform
Vorstandsmitglieder ab 4. April 2004
Dr. phil. Fred W. Schmid, Präsident
Dr. iur. Rudolf Stüdeli, Vizepräsident
Dr. phil. Alfred Egli, Aktuar bis 2007
Lic. iur. Urs Hofstetter, Quästor
Rosemary Ernst-Itschner 2004 bis 2006
Lucia Hegglin-Süss ab 2006
Rechnungsrevisoren:
Walter Clauss und Hans Daettwyler
Dr. sc. nat. Lorenz Tschudi isch wiiter als Gast (Allmend) dem Gremium tröi plibe.
Am 4. Juni hät de Fred Schmid unter dem nöie Name «Bürgerforum Küsnacht» di allererscht
Generalversammlig duregfüert. Me hät Mitglider gsuecht und da debii hät
au de Peter Tschudin ghulfe.
Sibe Mönet spööter, am 5. Jäner 2005, hät mer en Uuspracheaabig für ali Chüsnachter
under em Titel: «Wo drückt uns der Schuh?» abghalte.
D Sibyl Imboden und mich hät de Fred Schmid im gliiche Jaar i d Altersheimkonzäptgruppe
vo de Gmäindröötin, Madeline-Claire Levis, delegiert und mich au na ine Gruppe Vercheer, wo me vor alem über Velowääg dischgeriert hät. Usegluget hät nöd vil. S nöi Alterskonzäpt hät käi Erfolg ghaa, und bim Vercheer hät me gfunde, me chön d Velofaarer rueig uf em Dorfstrassetrottoir la durabfaare laa.

S BFK isch aber wiiter erfolgriich gsii.
D Holzhüüser a de Lindebergstraass , wo me dur Flachdachhüüser hät wele ersetze,
hät me grettet oder – mit Hilf vom uufpotne Häimetschutz – au d Bellaria, wo na hüt
prominänt über em Aafang vo der Bergstraass thronet. De plaanet Seminarnöibou a
Stell von Baragge oder au de Fluglèèrm uf de Forch sind wiiteri wichtigi Theme gsii.
Es Riseglück und en Riseerfolg isch s natüürli gsii, das me d Lucia Hegglin-Süss hät
chöne güne, sich als Verträteri vom Bürgerforum als Gmäindröötin la wèèle laa. lri
läbesgroos Kartonstatue isch vor irer Waal als äini von BFK-Wèèrbige vor öisere Garage
gstande. Sii hät im Gmäindraat d Inträsse vom BFK verträte, läider nume äi Amtsziit.
S Bouamt hett s BFK gèèrn in irne Hände gsee, aber mer hät ire als Frau s harmloser
Gsundhäitsamt zuetäilt.
Im Septämber 2006 isch d Umwandlig von Gmäindwèrch ine Aktiegsellschab abglèènt
woorde, nöd zletscht will s Bürgerforum sich gäge die Löösig, wo öisi demokratische
Rächt minderi, geweert hät.
Under em Gmäindspresidänt Max Baumgartner isch im 2007i en eerschti Plaanig rund
ums Baanhofquartier z stand choo. De Gmäindraat hät im Jäner zumene Diskussionsaabig
iiglade, wo 100 Lüüt aazoge hät. A kritische Stimme hät s nöd gfèèlt, au a der 2.
Orientierigs- und Diskussionsversammlig es halbs Jaar spööter nöd. S Bürgerforum
hät under anderm vor ere Verstedterig und vor Vercheerimmissione gwaarnet. 70
Iiwändige sind im Bouamt glandet, und das Projäkt hät a der Dezämber Gmäindsversammlig
käi Chance ghaa.

In öisem Doorf hät me mit de Ziit da und deet Stimme ghöört, i dèm BFK seigid ja luuter
alti Herre, wo d Wèèe verhauiid. Dass d Rosemary Ernst Itschner und nach ire d Lucia
Hegglin zwar für e Verjüngig gsoorget händ, hät das Uurtäil nöd gmilderet.
Drum händ sich die gäischtig na rüschtige Herre, nöd zletscht zum sich entlaschte und
i d BFK-Zuekumft luege, uf d Söcke gmacht und händ glücklicherwiis d Barbara Bretscher-
Hotz chöne güne.
Eläi hät sii das Präsidium nöd wele und chöne übernèè. Mit em Loränz Tschudi zäme,
wo scho a mänger Sitzig debii gsii isch, isch es Topteam entstande. S BFK isch grettet
gsii.
Doppelpräsidium 2008-2010
Barbara Bretscher-Hotz, Apothekerin, und Dr. sc. nat. Lorenz Tschudi
Dr. iur. Urs Hofstetter, Quästor,
Lucia Hegglin, Peter Tschudin (bis 2009), Felix Thyes (ab 2009).
Berater: Dr. phil. Fred W. Schmid,
Dr. iur. Rudolf Stüdeli; immer debii.
Jetz händ uf äimaal Natuurwüsseschaber s BFK gstüüret.
De Loränz Tschudi hät scho früener für en BFK-Internetuubritt gsoorget, und als Copräsidänt
sofort e Liischte uufgstellt, wo s Bürgerforum mües d Auge offe phalte. Da
dezue händ zum Biispiil ghöört: Di glorios Reag vo dèm schöne, alte Rigelhuus a der
Seestraass 13.

Dänn aber au di planete Nöiboute i de Tägerhalde und im Hüttegrabe, s Pfläghäim am
See, wo kä Residänz sell wèèrde, immer na de Forch-Fluglèèrm, di hööche Chüsnachter
Immobilie- und Landpriise und vilerläi ökologischi Fraage, wo au hüt aktuell sind.
An oberschter Stell isch aber wie früener de Doorfcharakter mit de vile Gäärte und
der grüene Umgäbig gstande.
Zum Schluss möcht ich allne tanke, wo mir daa und deet uf d Sprüng ghulfe händ und
em Peter Ritter fürs Aneschläipfe vo vier 12 kg schwèère 2004-2010 Ordner.
Di vilsiitig, verdienschtvoll, Wächteraarbet für öises Chüsnacht, wo s BFK bis hüt uuszäichnet,
wett ich mit zwäi Woort charakterisiere: wiitsichtig und muetig.

Regine Egli (08/2024)